Nawiązanie stosunku pracy wiąże się z pewnymi obowiązkami po stronie pracodawcy. Wśród nich znajduje się podpisana przez strony umowa o pracę. Wzór umowy wskaże, jakie elementy powinny znaleźć się w treści umowy, żeby uniknąć ewentualnych problemów.
Zgodnie z Kodeksem pracy, „przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca – do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem” (art. 22 §1 Kodeksu pracy). Co do zasady stosunek pracy może powstać na podstawie: umowy o pracę, mianowania, powołania, wyboru lub spółdzielczej umowy o pracę. Najczęściej jednak chodzi o pierwszą z wymienionych powyżej opcji. Umowa o pracę jest pewnego rodzaju udokumentowaniem i potwierdzeniem nawiązania stosunku pracy oraz praw i obowiązków stron. Prawo pracy przewiduje możliwość podpisania różnych rodzajów umów o pracę. Kryterium podziału jest czas trwania stosunku pracy. Zgodnie z przepisami wymienić można umowę o pracę na:
Prawo nakłada na pracodawców obowiązek posiadania umowy o pracę, wzór umowy pomoże im stworzyć dokument, który będzie zawierał wszystkie wymienione w przepisach elementy.
Bez względu na rodzaj umowy o pracę, dokument powinien zostać zawarty w formie pisemnej. Natomiast, jak stanowi art. 29 §2 Kodeksu pracy, „jeżeli umowa o pracę nie została zawarta z zachowaniem formy pisemnej, pracodawca przed dopuszczeniem pracownika do pracy potwierdza pracownikowi na piśmie ustalenia co do stron umowy, rodzaju umowy oraz jej warunków”. Warto mieć na względzie, że niezachowanie formy pisemnej, nie powoduje nieważności umowy o pracę, ani nie rodzi negatywnych skutków procesowych. Umowa nawiązania w jakikolwiek inny sposób, np. ustnie jest więc skuteczna. Jednak niedopełnienie obowiązków wynikających z przepisów, a więc, czy to niezachowanie formy pisemnej umowy o pracę, czy też brak potwierdzenia na piśmie zawartych ustaleń, będzie traktowane jako wykroczenie przeciwko prawom pracownika, o których mowa w art. 281 §1 Kodeksu pracy, co jest zagrożone karą grzywny od 1000 zł do 30 000 zł.
Wymogi dotyczące elementów umowy o pracę zostały wskazane przez ustawodawcę w art. 29 §1 Kodeksu pracy.
Wynika z niego, że w jej treści powinno się znaleźć przede wszystkim określenie stron umowy. Oznacza to, że w treści umowy o pracę powinna zostać wskazana nazwa firmy wraz z jej numerami identyfikacyjnymi (np. NIP, nr KRS) oraz siedziba pracodawcy (w przypadku pracodawcy będącego osobą fizyczną nieposiadającego siedziby – adres zamieszkania). Warto pamiętać, że w treści powinno znaleźć się również imię i nazwisko osoby reprezentującej przedsiębiorcę. Poza tym, umowa o pracę powinna zawierać również dane zatrudnianego pracownika, tj. imię i nazwisko oraz adres zamieszkania.
Kolejnym elementem, który ma się znaleźć w umowie o pracę jest rodzaj nawiązanej umowy. Przykładowo, czy zawarto umowę na czas określony lub okres próbny.
W treści umowy o pracy powinna być wskazana data jej zawarcia. Strony stosunku pracy powinny pamiętać, że nie musi się ona pokrywać z dniem rozpoczęcia pracy. Nic nie stoi na przeszkodzie, żeby umowę o pracę podpisać z wyprzedzeniem.
Poza tym, prawo pracy nakazuje zamieszczenie w treści umowy o pracy informacji o warunkach pracy i płacy. Katalog warunków pracy i płacy, które powinny się znaleźć w treści umowy o pracę został wskazany w Kodeksie pracy. Wskazuje on na konieczność umieszczenia w umowie informacji na temat:
Przez rodzaj pracy należy rozumieć stanowisko i zakres obowiązków pracownika, które określają, czym on właściwie ma się zajmować. Wynagrodzenie za pracę z kolei powinno wskazywać poszczególne składniki pensji. Nie wystarczy zatem wskazać konkretnej kwoty płacy. Treść umowy o pracę powinna również określać wymiar czasu pracy. Pracodawcy mają tutaj pewną dowolność. Mogą wskazać godziny rozpoczęcia i zakończenia dnia pracy, jak i określenie wymiaru w inny sposób. Przykładowo poprzez wskazanie trybu pracy (zmianowy, etc.).
Pamiętaj! Przepisy prawa pracy nakładają na pracodawców liczne obowiązki, w tym te związane z treścią umowy o pracę. Wzór dokumentu z pewnością ułatwi stworzenie prawidłowej treści umowy. Jeśli jednak nie radzisz sobie z wypełnieniem umowy, skontaktuj się ze specjalistami od rekrutacji.
