Przedsiębiorca nie może zdecydować się na całkowity zakaz używania telefonów w pracy. Jest on nielegalny. Ale może ograniczyć możliwość korzystania z prywatnych komórek w godzinach pracy wprowadzając odpowiednie postanowienia do regulaminu pracy. Co warto wiedzieć o zakazie używania telefonów w pracy?
Obecnie wiele osób nie może sobie wyobrazić sobie codziennego funkcjonowania bez dostępu do telefonu komórkowego. Dotyczy to nie tylko rozmów telefonicznych, ale również surfowania po Internecie. Rośnie liczba osób uzależnionych od komórek, które korzystają z nich więcej niż powinni. Również w godzinach pracy, co może wpływać na ich efektywność. Zatem, czy pracodawca może legalnie wprowadzić zakaz używania telefonu w pracy? Okazuje się, że ani Kodeksie pracy, ani w żadnym innym akcie prawa, nie ma przepisów, które wprowadzałyby bezpośrednio zakaz korzystania w trakcie pracy przez zatrudnionych z ich telefonów komórkowych. Mało tego, co do zasady całkowity zakaz korzystania z telefonu w pracy jest niezgodny z konstytucją. Wynika to z art. 49 Konstytucji RP, zgodnie z którym „Zapewnia się wolność i ochronę tajemnicy komunikowania się”. Z kolei zgodnie z art. 111 Kodeksu pracy „pracodawca ma obowiązek szanować godność i inne dobra osobiste pracownika”.
Całkowity zakaz używania przez zatrudnionych telefonów komórkowych w pracy jest możliwy tylko wtedy, kiedy korzystanie z takich urządzeń miałoby negatywny wpływ na pracę maszyn i urządzeń znajdujących się na terenie zakładu pracy, a w konsekwencji mogło stanowić zagrożenie zdrowia i życia pracowników.
To, że co do zasady niemożliwe jest wprowadzenie całkowitego zakazu posiadania prywatnego telefonu komórkowego w firmie, nie oznacza, że przedsiębiorcy są całkowicie bezsilni. Zgodnie z prawem mogą wprowadzać pewne ograniczenia dotyczące używania telefonów w pracy. Jak to zrobić legalnie? Właściciel firmy powinien wprowadzić w regulaminie pracy pewne zasady używania prywatnych telefonów w zakładzie pracy. Musi jednak pamiętać o kilku kwestiach. Po pierwsze, całkowity zakaz może być wprowadzony wyłącznie we wspomnianych wyżej sytuacjach. Nie może jednak rozszerzać zakazu na inne okoliczności. Po drugie, w regulaminie pracy przedsiębiorca nie może wprowadzić zakazu używania telefonów w pracy w trakcie przerw ustawowych. A po trzecie, przedsiębiorca powinien w regulaminie pracy wprowadzić postanowienia wskazujące okoliczności i sytuacje, w których pracownik może odebrać prywatny telefon w godzinach pracy lub wykonać połączenie. Zatrudniony musi wiedzieć, kiedy może odebrać telefon bez ryzyka poniesienia negatywnych konsekwencji.
Pracownik może ponieść różnorakie konsekwencje używania telefonu w pracy w sposób sprzeczny w regulaminem pracy. Oczywiście ich rodzaj uzależniony jest od polityki firmy, obowiązków służbowych, efektywności pracownika i jego zaangażowania w pracę, a przede wszystkim od tego, w jakim stopniu używanie telefonu komórkowego wpływa negatywnie na pracę zatrudnionego. Jakie przykładowe konsekwencje może wyciągnąć właściciel firmy względem pracownika?
Przedsiębiorca co do zasady nie ma prawa skonfiskować prywatnego telefonu pracownika. Nawet wtedy, kiedy korzysta z niego niezgodnie z regulaminem pracy.
H3 Nagana
Pracownik, który używa telefonu w pracy wbrew regulaminowi pracy, może otrzymać upomnienie ustne. Właściciel firmy ma prawo zwrócić podwładnemu uwagę, że ten zachowuje się w sposób sprzeczny z przyjętymi w zakładzie pracy zasadami. Poza tym, przedsiębiorca może zdecydować się na naganę pisemną. Warto jednak podkreślić, że zarówno upomnienie, jak i nagana, powinna być poprzedzona rozmową z zatrudnionym. Pracownik ma prawo wytłumaczyć się z zarzucanego mu czynu i przedstawić swoją wersję. W tym również wytłumaczyć się z powodu, dla którego nie stosował się do regulaminu. Właściciel firmy powinien pamiętać, że zawiadomienie o naganie powinno być dokonane na piśmie i przechowywane w aktach pracownika. Przedsiębiorca musi w nim wskazać termin i rodzaj naruszenia obowiązków pracowniczych, a także poinformować zatrudnionego o przysługującym mu prawie do wniesienia sprzeciwu, a także terminie, w jakim może z tego prawa skorzystać.
W niektórych przypadkach przedsiębiorca może wymierzyć pracownikowi karę pieniężną. Kiedy dokładniej będzie miał do tego prawo? Zgodnie z prawem właściciel firmy może nałożyć na pracownika karę pieniężną, jeśli nie przestrzega on przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy albo przepisów przeciwpożarowych korzystając z telefonu komórkowego. Przed nałożeniem takiej kary, przedsiębiorca ma obowiązek wysłuchać podwładnego. Z kolei zgodnie z art. 109 §3 Kodeksu pracy, „jeżeli z powodu nieobecności w zakładzie pracy pracownik nie może być wysłuchany, bieg dwutygodniowego terminu, o którym mowa powyżej nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu do dnia stawienia się pracownika do pracy”. Poza tym, właściciel firmy powinien pamiętać, że „nie może on zastosować kary porządkowej po upływie 2 tygodni od powzięcia wiadomości o naruszeniu obowiązku pracowniczego i po upływie 3 miesięcy od dopuszczenia się tego naruszenia” (art. 109 §1 Kodeksu pracy).
Najbardziej dotkliwą konsekwencją korzystania z telefonu wbrew regulaminowi pracy może być zwolnienie dyscyplinarne. Rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z winy pracownika jest możliwe wtedy, kiedy zatrudniony notorycznie korzysta z telefonu komórkowego w zakładzie pracy. Poza tym, właściciel firmy może zwolnić pracownika dyscyplinarnie, jeśli ten, używając telefonu komórkowego w firmie naruszył zasady bezpieczeństwa lub ujawnił poufne informacje firmowe.
Kolejną konsekwencją używania telefonu w pracy może być obniżenie oceny okresowej pracownika. To z kolei może w przyszłości wpłynąć na ewentualne awanse lub podwyżki wynagrodzenia.
Skutkiem zbyt częstego korzystania z telefonu w sprawach prywatnych w godzinach pracy może być brak premii. Mowa tutaj o uznaniowych dodatkach do wynagrodzenia.
Nadmierne korzystanie z telefonu w godzinach pracy może prowadzić do napięć w relacjach z przełożonymi i współpracownikami, co w konsekwencji może wpłynąć negatywnie na atmosferę w firmie.
Wprowadzenie zakazu używania telefonów w pracy to decyzja, która powinna być dokładnie przemyślana.
Oczywistą zaletą wprowadzenia zakazu używania telefonów w zakładzie pracy jest zwiększenie produktywności zatrudnionych. Ograniczenie korzystania z telefonów może pomóc im skupić się na swoich obowiązkach służbowych, co wpływa na efektywność. Poza tym, zakaz może poprawić jakość pracy podwładnych. Telefony działają jak rozpraszacze. Ograniczenie korzystania z nich może pomóc pracownikom skoncentrować się na działaniach, co z kolei wpłynie korzystnie na jakość wykonywanych zadań. Poza tym, w niektórych branżach, takich jak produkcja, budownictwo czy logistyka, korzystanie z telefonów komórkowych może stanowić zagrożenie dla bezpieczeństwa pracowników i innych osób. Zakaz używania telefonów w pracy pomaga również zapewnić większą ochronę danych. Poza tym, wpływa on korzystnie na poprawę komunikacji pomiędzy członkami zespołu.
Wprowadzenie zakazu używania telefonów w pracy ma również pewne wady. Jakie? Przede wszystkim taki zakaz może wpłynąć na morale pracowników. Mogą oni odbierać takie ograniczenia jako brak zaufania ze strony przełożonego. Poza tym, w niektórych okolicznościach telefony mogą pomóc pracownikom lepiej wykonywać w pracy. Jeśli pracownik martwi się i myśli o sprawach prywatnych, a ma świadomość, że nie dostanie informacji ze względu na wprowadzony zakaz, może stracić chęć do efektywnego wykonywania pracy. Oznacza to, że całkowity zakaz korzystania z komórek może być dla nich frustrujący i stresujący. Poza tym, pozostaje jeszcze jedna kwestia. Zakaz korzystania z telefonów może być trudny do skutecznego egzekwowania. Zwłaszcza w dużych firmach lub w miejscach pracy o luźniejszej strukturze.
Wprowadzenie zakazu używania telefonów w zakładzie pracy może przynieść firmie liczne korzyści, ale wiąże się również z pewnymi wyzwaniami. Kluczem jest zatem znalezienie równowagi między potrzebami przedsiębiorstwa a komfortem i motywacją pracowników. Przed podjęciem decyzji warto przeprowadzić konsultacje z zespołem i dokładnie przeanalizować specyfikę pracy oraz indywidualne potrzeby pracowników. Warto również zadbać o świadomość pracowników i budować w nich poczucie odpowiedzialności za zespół i całą firmę.
