Sejm przyjął część poprawek Senatu do ustawy o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom i o reformie rynku pracy. Zniesienie obowiązkowego testu rynku pracy oraz pełna elektronizacja procesu legalizacji zatrudnienia to tylko wybrane zmiany w przepisach o zatrudnianiu cudzoziemców.
W marcu Senat wniósł kilkadziesiąt poprawek do ustawy o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemców i o reformie rynku pracy. Senatorowie mieli zastrzeżenia między innymi do postanowień regulujących kary za naruszenia przepisów. Jak podkreślają eksperci – miały one głównie charakter redakcyjny i doprecyzowujący. 20 marca Sejm zdecydował o przyjęciu większości poprawek znajdujących się w wersji senackiej. Aktualnie ustawy trafią na biurko Prezydenta RP. Można zatem zakładać, że czekają nas w najbliższym czasie znaczące zmiany w prawie. Nowe przepisy mają wejść w życie w maju lub czerwcu 2025 roku. Co się konkretnie zmieni?
Przyjęta przez Sejm ustawa w wersji senackiej zakłada między innymi wdrożenie systemu teleinformatycznego. Dzięki niemu będzie można uzyskać pomoc online lub poznać oferty pracy. Poza tym, likwiduje ona ograniczenia wiekowe w dostępie różnego typu instrumentów rynku pracy. Wymienić wśród nich można m.in. bon na osiedlenie. Co ciekawe, według nowych zasad, będzie on wypłacany w pełnej wysokości niezależnie od okresu uprawniającego do zasiłku dla bezrobotnych. Poza tym pojawi się cyfrowy rejestr umów o pracę. Agencje pracy tymczasowej, jak i pracodawcy będą zobowiązani przesyłać kopie umów zawartych z cudzoziemcami, co ma zmniejszyć szarą strefę.
Co jeszcze się zmieni? Ustawa zakłada również rezygnacje z tzw. testu rynku pracy. Zamiast tego starosta będzie mógł określić listę zawodów i rodzajów pracy, w ramach których nie będą wydawane zezwolenia w określonym powiecie. Nowe przepisy zakładają również rezygnację z wymogu świadczenia pracy przez cudzoziemca na rzecz polskiego podmiotu na podstawie stosunku pracy jako warunku uzyskania zezwolenia na pracę. Jest to zmiana, która ucieszy przedsiębiorców zatrudniających obywateli innych państw. Oznacza ona bowiem, że będzie można zatrudnić obcokrajowców do pracy tymczasowej na podstawie umów cywilnoprawnych. Z małym wyjątkiem – zachowano bowiem obowiązek zawarcia umowy o pracę w przypadku kierowania cudzoziemca do innej firmy przez agencję pracy tymczasowej.
Poza tym, nowo powstałe agencje będą mogły zatrudniać przez pierwsze dwa lata działalności wyłącznie Polaków, obywateli państw Unii Europejskiej oraz cudzoziemców zwolnionych z obowiązku uzyskiwania zezwolenia na pracę.
Zmiany legislacyjne obejmą również kary dla firm za nielegalne zatrudnienie.
– Budzą one istotne zainteresowanie wśród pracodawców i ekspertów rynku pracy. Sejm początkowo proponował znaczące podwyższenie sankcji, wprowadzając grzywny od 3 000 do 50 000 zł za każdy przypadek nielegalnego zatrudnienia. Senat jednak zdecydował o skreśleniu tego przepisu, pozostawiając obowiązujące regulacje Kodeksu Pracy bez zmian – mówi ekspert ds. zatrudnienia cudzoziemców z agencji pracy Worksol.
Z ustawy wykreślono również przepis prawa umożliwiający przeprowadzenie kontroli krzyżowych i niezapowiedzianych.
Wśród kolejnych zmian, jakie czekają przedsiębiorców należy wymienić m.in. wprowadzenie możliwości dofinansowania zatrudnienia emeryta, umożliwienie rejestracji w urzędach pracy rolnikom, objęcie priorytetową pomocą bezrobotnych z rodzin wielodzietnych oraz osób samotnie wychowujących dzieci, zwiększenie efektywności i dostępności Krajowego Funduszu Szkoleniowego, wprowadzenie pożyczki edukacyjnej w wysokości do 400 proc. przeciętnego wynagrodzenia oraz zwiększenie dodatku motywacyjnego dla pracowników PSZ oraz OHP z 600 zł do 1000 zł.