#co daje umowa o pracę #co to jest umowa o pracę #rodzaje umów o pracę #umowa o pracę #umowy o pracę
Polskie prawo pracy wymienia różne rodzaje umów o pracę. Jakie umowy o pracę przewiduje polskie prawo pracy? Przedsiębiorca ma możliwość zatrudnienia pracownika na podstawie umów terminowych, jak i umowy bezterminowej. Jakie są pomiędzy nimi różnice? Kiedy warto zdecydować się na umowę o pracę na okres próbny, a kiedy na umowę terminową lub bezterminową?
W pierwszej kolejności warto wyjaśnić, co to jest umowa o pracę. Co to właściwie znaczy? Umowa o pracę to nic innego, jak porozumienie w sprawie świadczenia pracy. Wskazuje ona obowiązki po stronie pracownika do wykonywania określonej pracy pod kierownictwem i nadzorem pracodawcy, za co ten zobowiązany jest mu zapłacić wynagrodzenie w określonej wysokości i czasie. Co powinna zawierać umowa o pracę? W jej treści powinny znaleźć się przede wszystkim informacje na temat rodzaju umowy, stron, daty zawarcia, warunków świadczenia pracy i płacy oraz miejsca, w którym ma być ona wykonywana. Poza tym, umowa o pracę powinna zawierać wymiar czasu pracy i termin jej rozpoczęcia. Co daje umowa o pracę? Pracodawca ma między innymi prawo do egzekwowania obowiązków spoczywających na zatrudnionych. Z kolei pracownik zyskuje prawa do urlopu wypoczynkowego, zdrowotnego i macierzyńskiego. Może korzystać z bezpłatnych usług medycznych, a w przypadku utraty zdolności do pracy – może ubiegać się o rentę.
Zgodnie z prawem umowy o pracę dzieli się na bezterminowe i terminowe. Do umów terminowych zalicza się umowę na:
Przy czym najpopularniejsze są umowy o pracę na czas określony, próbny i nieokreślony.
Umowa o pracę na okres próbny jest zazwyczaj pierwszą umową podpisywaną z pracownikiem. Według prawa pracy, taka umowa zawierana jest na okres nieprzekraczający 3 miesięcy. Przy czym, zgodnie z art. 25 § 21 Kodeksu Pracy, „strony mogą uzgodnić w umowie o pracę na okres próbny, że umowę tę przedłuża się o czas urlopu, a także o czas innej usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy, jeżeli takie wystąpią”. Od kwietnia tego roku długość umowy o pracę na okres próbny uzależniona jest od planowanego czasu trwania kolejnej umowy o pracę zawieranej po upływie okresu próbnego. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, przedsiębiorca może zawrzeć umowę na okres jednego miesiąca, jeśli zamierza zawrzeć z pracownikiem umowę na czas określony trwający do 6 miesięcy. W przypadku planowania zawarcia umowy o pracę na okres dłuższy niż 6 miesięcy i krótszy niż rok, umowa na okres próbny powinna być zawarta na okres 2 miesięcy.
Warto wiedzieć, co daje umowa o pracę na okres próbny i jaki ma cel. Umowa o pracę na okres próbny umożliwia przedsiębiorcy zweryfikowanie umiejętności zatrudnionego. Z kolei zatrudniony ma szansę sprawdzić, czy zakres obowiązków, warunki pracy i atmosfera w miejscu pracy mu odpowiadają. Kiedy umowa o pracę na okres próbny jest korzystniejsza? Przede wszystkim wtedy, kiedy strony nie mają pewności, czy chcą ze sobą współpracować. To także dobra opcja dla tych, którzy nie mają pewności, czy dadzą sobie radę z obowiązkami na określonym stanowisku.
Co to jest umowa na czas określony? Umowa o pracę na czas określony to umowa terminowa zawierana na określony czas wskazany w treści umowy. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, okres umowy na czas określony nie może być dłuższy niż 33 miesiące. Ponadto, przedsiębiorca może zawrzeć z danym pracownikiem maksymalnie trzy umowy na czas określony. Co daje umowa na czas określony? Od kwietnia tego roku pracodawca zobowiązany jest podać w oświadczeniu o wypowiedzeniu umowy przyczynę uzasadniającą wypowiedzenie. Z kolei, jeśli pracownik uzna, że wypowiedzenie umowy o pracę narusza przepisy prawa pracy lub jest nieuzasadnione, może zwrócić się do sądu pracy. Ten z kolei może orzec o bezskuteczności wypowiedzenia, a jeżeli umowa uległa rozwiązaniu, o przywróceniu pracownika do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowaniu. Co do zasady, pracownik, z którym przekroczono limit 33 miesięcy lub zawarto czwartą umowę na czas określony, traktowany jako zatrudniony na podstawie umowy na czas nieokreślony.
Zgodnie z art. 36 §1 Kodeksu Pracy, okres wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas określony uzależnia się od okresu zatrudnienia u danego przedsiębiorcy i wynosi” i wynosi 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy, 1 miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy albo 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata. Warto o tym pamiętać planując zatrudnienie”.
Umowa o pracę na czas określony jest dobrym rozwiązaniem dla pracodawców, którzy nie chcą się na dany moment wiązać na stałe z pracownikiem, ale z drugiej strony przekroczyli już limit dotyczący umów na okres próbny.
To również ciekawe rozwiązanie dla pracowników, którzy co prawda chcą być zatrudnieni u konkretnego przedsiębiorcy przez dłuższy okres niż trzy miesiące, ale nie chcą w danej chwili wiązać się umową na czas nieokreślony. Poza tym, umowa o pracę na czas określony jest dobrym wyjściem dla osób szukających tymczasowego zatrudnienia. A także tych, którym zależy na sprawdzeniu się na danym stanowisku lub zwiększeniu swojego doświadczenia w danej branży przed przejściem na swoje.
Umowa na zastępstwo jest szczególnym rodzajem umowy terminowej. Opiera się na zatrudnieniu na czas określony pracownika zastępującego zatrudnionego w firmie i wykonywaniu takiego samego rodzaju pracy. Co powinna zawierać umowa o pracę na zastępstwo? Przede wszystkim wskazanie rodzaju pracy i miejsca wykonywania obowiązków służbowych. Poza tym w umowie należy wskazać wynagrodzenie za pracę odpowiadające rodzajowi pracy wraz ze wskazaniem składników wynagrodzenia. Oprócz tego w treści umowy muszą znaleźć się informacje dotyczące wymiaru czasu pracy i terminu rozpoczęcia pracy. Co ważne, prawo pracy umożliwia zawarcie nielimitowanej liczby umów na zastępstwo na nielimitowany okres. Dlaczego warto zawrzeć umowę na zastępstwo? Pracodawca ma dzięki niej możliwość pozyskania pracownika, który wypełni braki kadrowe spowodowane nieobecnością dotychczasowego pracownika wynikającą z przemijających przyczyn. Z kolei pracownik może dostać zatrudnienie na czas, który mu odpowiada. A w okresie umowy na zastępstwo może szukać innego zatrudnienia.
Umowa na czas nieokreślony to bezterminowa umowa o pracę. Co to znaczy? Oznacza to, że strony nawiązują współpracę bez wskazania czasu, kiedy ulega ona rozwiązaniu. Okres wypowiedzenia umowy o pracę na czas nieokreślony, podobnie jak to ma miejsce w przypadku umów na czas określony, jest uzależniony od okresu zatrudnienia. Pracownik zatrudniony u przedsiębiorcy poniżej sześciu miesięcy posiada dwutygodniowy okres wypowiedzenia. Pracownik, który pracuje od sześciu do trzech lat ma jednomiesięczny okres wypowiedzenia. Natomiast pracownik zatrudniony od ponad trzech lat ma trzymiesięczny okres wypowiedzenia.
Przede wszystkim warto wiedzieć, że jest to najbardziej korzystna forma zatrudnienia u przedsiębiorcy. Daje poczucie stabilności, umożliwia szerszy zakres roszczeń, a także ułatwia zaciągnięcie kredytu hipotecznego. Co jeszcze daje umowa o pracę na czas nieokreślony? Wszystkie przywileje wynikające z Kodeksu Pracy. Do nich zaliczyć można np. pełną ochronę kobiet w ciąży. Pracujące na podstawie umowy na czas nieokreślony matki mają prawo do urlopów związanych z rodzicielstwem oraz do zasiłku macierzyńskiego. Co ważne, pracodawca nie może rozwiązać umowy z pracownicą w ciąży oraz przebywającą na urlopie macierzyńskim, rodzicielskim i wychowawczym.
Umowa na czas nieokreślony ma również wiele zalet z perspektywy pracodawcy. Dzięki takiej formie zatrudnienia przedsiębiorca gwarantuje się dobre relacje z personelem, zwiększa szanse na trwałość zatrudnienia i lojalność kadry.
Tegoroczne zmiany w Kodeksie Pracy wprowadziły prawo do złożenia przez zatrudnionego wniosku o zmianę rodzaju umowy o pracę z umowy na czas określony na umowę bezterminową. Zgodnie z art. 293 Kodeksu Pracy, „pracownik zatrudniony u danego pracodawcy co najmniej 6 miesięcy może raz w roku kalendarzowym wystąpić do pracodawcy z wnioskiem, złożonym w postaci papierowej lub elektronicznej, o zmianę rodzaju umowy o pracę na umowę o pracę na czas nieokreślony lub o bardziej przewidywalne i bezpieczne warunki pracy, w tym polegające na zmianie rodzaju pracy lub zatrudnieniu w pełnym wymiarze czasu pracy”.
Która umowa o pracę jest najlepsza? Na to pytanie nie da się jednoznacznie odpowiedzieć. Na to, która nich będzie właściwa uzależnione jest od wielu czynników. Z punktu widzenia pracownika umowa na czas nieokreślony wydaje się być najkorzystniejsza, bo daje mu najszersze uprawnienia, a równocześnie zapewnia lepszą stabilizację finansową. Natomiast dłuższy okres wypowiedzenia nie będzie korzystny dla tych, którzy lubią szybkie zmiany. Co ważne, wbrew powszechnej opinii, umowa o pracę na czas nieokreślony również może być najkorzystniejsza z punktu widzenia pracodawcy. Po pierwsze, buduje lojalność pracowników. A po drugie, zmniejsza koszty rekrutacji i zapewnia względną trwałość kadry pracowniczej w firmie.
Szukasz pracownika, ale przeraża Cię biurokracja lub prowadzenie dokumentacji pracowniczej? Zadzwoń do Worksol Group. Rozwiążemy Twoje problemy.
