Polacy w miejscu pracy są tolerancyjni i pozytywnie nastawieni do urozmaiconego środowiska pracy – zarówno współpracy z osobami w różnymi wieku, jak i odmiennej narodowości i wyznania. Czy przedsiębiorcy są równie otwarci na różnorodność w ich firmie?
Z danych Głównego Urzędu Statystycznego (GUS) wynika, że II kwartale 2023 r. w Polsce pracowało 16,85 mln osób. Wśród nich znajdują się zatrudnieni reprezentujący różne grupy wiekowe. Według danych GUS, w lutym tego roku średnia wieku pracujących wyniosła 42,5 lat, a mediana – 42 lata. Wśród aktywnych zawodowo najliczniejszą grupę stanowiły osoby pomiędzy 35 a 44 rokiem życia. Wysoki odsetek pracujących odnotowano również w przedziałach wiekowych 45-54 lata i 25-34 lata. Z kolei najmniej liczną grupę aktywnych zawodowo stanowią osoby po 65 roku życia i zatrudnieni do 24 roku życia. Wśród wszystkich pracujących znajdują się również osoby o różnym wyznaniu i pochodzeniu.
Według danych Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej w minionym roku wydano cudzoziemcom ponad 85 tys. pozwoleń na pracę. Oprócz Ukraińców, największy odsetek aktywnych zawodowo obcokrajowców stanowili mieszkańcy Indii, Uzbekistanu, Turcji, Nepalu, Filipin i Bangladeszu. Równocześnie, na polskim rynku pracy rośnie liczba cudzoziemców z Ameryki Łacińskiej. To prawdziwa mieszanka kulturowa i jak wynika z najnowszego badania Pracuj.pl pt. „Polski pracownik wspiera i szanuje. Różnorodność w miejscu pracy”, Polacy są na nią gotowi.
Z badania wynika, że 8 na 10 respondentów (79 proc.) uważa, że zatrudnieni powinni być oceniani wyłącznie ze względu na osiągnięcia i umiejętności. Z twierdzeniem tym częściej zgadzają się kobiety (84 proc.) niż mężczyźni (74 proc.). Co ciekawe, różnice widać również w poszczególnych grupach wiekowych. Z tym, że zatrudnieni powinni być oceniani wyłącznie przez osiągnięcia i umiejętności częściej zgadzają się silversi, czyli pracujący w wieku 55-65 lat. Aż 86 proc. tej grupy wiekowej jest zdania, że zatrudnieni powinni być oceniani wyłącznie przez pryzmat osiągnięć i umiejętności. Wśród najmłodszej grupy aktywnych zawodowo, tj. pracujących pomiędzy 18 a 24 rokiem życia, z takim poglądem zgadza się jedynie 68 proc. badanych.
Dla Polaków nie mają znaczenia odmienności osób, z którymi regularnie współpracują. Dotyczy to między innymi poglądów politycznych. 73 proc. ankietowanych nie widzi problemu we współpracy z takimi osobami. Dotyczy to przede wszystkim najstarszej grupy aktywnych zawodowo. Dla 78 proc. silversów różnice w poglądach politycznych wśród współpracowników nie mają znaczenia.
Należy jednak podkreślić, iż wraz z wiekiem maleje pozytywne podejście do odmienności na tej płaszczyźnie. Wśród osób pomiędzy 35 a 44 rokiem życia i w grupie wiekowej 45-54 jedynie po 74 proc. respondentów nie widzi problemu w pracy z osobami o innych poglądach politycznych, a wśród ankietowanych pomiędzy 25 a 34 rokiem życie 70 proc. Z kolei wśród najmłodszej grupy wiekowej odsetek ten jest jeszcze mniejszy i wynosi jedynie 65 proc.
Co Polacy myślą o współpracy z osobami o odmiennej orientacji psychoseksualnej? 71 proc. respondentów odpowiedziało, że inna orientacja psychoseksualna pozostałych członków kadry nie jest dla nich przeszkodą we wspólnej pracy. Przy czym częściej to kobiety nie mają problemu ze współpracą z osobami o odmiennej orientacji psychoseksualnej (78 proc. pozytywnych wskazań). Wśród mężczyzn jedynie 65 proc. udzieliło takiej odpowiedzi.
Najczęściej to osoby z najstarszej grupy wiekowej nie mają problemu we współpracy z osobami o odmiennej orientacji psychoseksualnej (75 proc.). Wśród aktywnych zawodowo pomiędzy 45 a 54 rokiem życia takie samo podejście reprezentuje 74 proc. badanych, z kolei w grupie 35-44-latków 70 proc., natomiast wśród osób mających od 25 do 34 lat – 68 proc. Wśród pracujących zetek, jedynie 68 proc. nie widzi problemu w pracy z osobami o innej orientacji psychoseksualnej.
Polacy w miejscu pracy są otwarci na różnorodność
Im starszy, tym bardziej tolerancyjny
A jak zatrudnieni podchodzą do różnic kulturowych i osób o innej narodowości? Okazuje się, że 77 proc. respondentów nie widzi problemu w pracy z osobami innej narodowości. Podobnie, jak w przypadku zatrudnionych o innej orientacji psychoseksualnej, tak i w przypadku odmienności narodowościowej, kobiety częściej od mężczyzn podchodzą pozytywnie do współpracy z takimi osobami. W przypadku pań 82 proc. badanych nie widzi problemu we współpracy z osobami o innej narodowości. Z kolei wśród panów jedynie 71 proc. ma podobne zdanie na ten temat.
Najczęściej problemu w pracy z zatrudnionymi o innej narodowości nie widzą osoby reprezentujące najstarszą grupę wiekową (82 proc.). Wśród respondentów w wieku 45-54 lat takie samo podejście ma 76 proc. W grupie 35-44 latków taki sam odsetek ankietowanych nie ma problemu we współpracy z osobami o innej narodowości. W pozostałych grupach wiekowych takie podejście reprezentuje po 74 proc. badanych.
Większość respondentów nie ma problemu z byciem podwładnym osoby innej płci. Takiej odpowiedzi udzieliło 78 proc. badanych. Takie podejście dotyczy przede wszystkim kobiet. Wśród pań aż 84 proc. nie widzi przeszkód w tym, aby przełożony był innej płci. Wśród panów jedynie 73 proc. reprezentuje podobne stanowisko.
Im starszy pracownik, tym ma mniejszy problem z różnicą wieku pomiędzy nim a przełożonym. W grupie najstarszych aktywnie zawodowych 76 proc. badanych nie widzi przeszkód, aby być podwładnym osoby młodszej o minimum 15 lat. Natomiast wśród 45-54-latków już tylko 70 proc. nie ma problemu z pracą ze znacznie młodszym przełożonym. A jak to wygląda w pozostałych grupach wiekowych? 64 proc. osób pomiędzy 35 i 44 rokiem życia nie widzi przeszkód w tym, aby ich przełożony był od nich przynajmniej 15 lat młodszy, a w grupie 24-34-latków takiego zdania jest ponad połowa badanych (57 proc.).
Jak można zauważyć, wiek wpływa w pewnym stopniu na podejście Polaków do odmienności w miejscu pracy. Z badania wynika, że najwięcej pozytywnych odpowiedzi wskazywali ankietowani z najstarszej grupy wiekowej, tj. zatrudnieni pomiędzy 55 a 65 rokiem życia i to oni są najbardziej tolerancji względem różnorodności w miejscu pracy.
Sceptyczny… jak przedsiębiorca
Pozytywna atmosfera w firmie i dobre relacje pomiędzy współpracownikami to podstawa budowania trwałego i efektywnego zespołu. Dlatego w interesie pracodawcy leży dbanie o odpowiednie podejście zatrudnionych do odmienności w miejscu pracy i to, aby wszyscy członkowie personelu czuli się dobrze w firmie, zwłaszcza, że z upływem czasu różnorodność będzie coraz częstsza i coraz łatwiej dostrzegalna. Czy pracodawcy dbają o to, aby wszyscy zatrudnieni czuli się dobrze w miejscu pracy i czy są zaangażowani w budowanie różnorodnych środowisk firmowych? Według 56 proc. respondentów pracodawca jest aktywny w tym zakresie, a 31 proc. deklaruje, że w ich miejscu zatrudnienia funkcjonują grupy zainteresowań i inicjatyw, których zadaniem jest integracja osób z różnych kultur, o różnym wyznaniu, narodowości, czy orientacji psychoseksualnej.
Warto podkreślić, że inna badania wykazały, że polscy przedsiębiorcy niezbyt chętnie podchodzą do kwestii zatrudniania cudzoziemców i silversów. Tymczasem zarówno obecność obcokrajowców, jak i starszego pokolenia w miejscu pracy może wpłynąć pozytywnie na efektywność zespołu.
